 |
| THNIAKOI ESPERINOI |
Le peintre y présente sa collection de peintures intitulée "Les vêpres de Tinos - Le cycle de 76 jours" dont le thème est l’île de Tinos.
Στις 23 του Ιούλη ροβόλησα από το Κεχροβούνι πλάι στην Μεγάλη Δέσποινα, ψιθυρίζοντας το Χαίρε εμπρός στο αφρισμένο αρχιπέλαγο. Δύο του Αυγούστου και στον Προφήτη τον καταστόλιστο από μυρτιές, ελιές και κρίνους άναψα θυμίαμα για σχώριο και προστασία. Μπρος στην τοιχογραφία της Ευαγγελιζόμενης που ήρθε από τον καιρό των Παλαιολόγων ατόφια στις μέρες μου. Στο άδειο θηκάρι του Αρχάγγελου τους εχθρούς μου κρέμασα σε Βυζαντινό γιορντάνι και στην ποδιά της Αγίας Τράπεζας μέσα από το φως ενός μικρού κεριού ξανάνθισαν ρόδα πορφυρά σε σχήμα σταυρού.
Στους φίλους και συνοδοιπόρους των 76 ημερών : ΔΗΜΗΤΡΗ - ΜΑΡΙΝΑ - ΝΙΚΟΛΑ - ΦΡΑΝΣΙΣ - ΜΑΡΙΑ - ΒΑΓΓΕΛΗ - ΡΕΝΟ - κα ΕΙΡΗΝΗ- κ. ΒΑΓΓΕΛΗ - ΦΡΑΝΤΖΕΣΚΑ - ΚΩΣΤΑ - ΡΙΤΑ - ΑΝΤΩΝΗ - ΓΙΩΡΓΟ - ΑΝΝΑ - ΚΑΤΕΡΙΝΑ - κ. ΔΗΜΗΤΡΗ - κα ΜΑΡΙΓΟΥΛΑ - ΜΙΧΑΛΗ - ΑΝΤΩΝΗ - ΕΛΕΝΑ - ΜΑΝΘΟ - ΖΗΝΑ - ΑΘΗΝΑ - ΑΓΓΕΛΙΚΗ - ΑΡΓΥΡΩ - ΝΙΚΟΛΑ - ΔΗΜΗΤΡΑ - ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ - ΧΡΥΣΑ
Αφορμή για τον εικαστικό δημιουργό υπήρξε η αποκάλυψη μιάς ομάδας επιστρωμένων και με τα χρόνια λησμονημένων τοιχογραφιών που βρέθηκαν στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, στην Τήνο. Για έναν καλλιτέχνη, τέτοιου είδους αφορμές δεν είναι συμπτωματικές, αφ΄ης στιγμής ενυπάρχει ο ανάλογος προβληματισμός και υφίσταται η δυνατότητα μετάπλασης των ερεθισμάτων που στην συγκεκριμένη περίπτωση δέχτηκε ο Γιώργος Παστάκας. Πρόκειται για έναν έμπειρο, επιδέξιο, ευφάνταστο και καλλιεργημένο ζωγράφο, με πλείστες πνευματικές και αισθητικές ανησυχίες γύρω από την παράδοση και τις εκσυγχρονισμένα ανανεωτικές της εκφραστικές διαστάσεις.
Ο Γιώργος Παστάκας παρακολούθησε βήμα προς βήμα την σταδιακή αποκάλυψη και την συντήρηση εκείνων των τοιχογραφιών. Βίωσε όλες τις διαδικασίες από κοντά. Και όχι μόνον. Συμμετείχε εκεργά στην σύνολη προσπάθεια. Ηρθε σε άμεση επαφή με τους ασβεστωμένους τοίχους την ώρα που σταδιακά μεταμορφώνονταν, αποκτώντας ιστορία και παρελθόν που τους έδινε ταυτότητα. Εζησε την αγωνία και τα ερωτηματικά που αναφύονταν σε κάθε περίπτωση, καθώς έρχονταν στο φως κομμάτια με πινελιές και χρώματα, με σχέδια και γραφές από ονόματα αγίων, μέρη από τα ιμάτια, τα πρόσωπα και τα σώματά τους, τμήματα από τις στάσεις ή τις θέσεις τους στον τοίχο, μαζί με τα κομμάτια από φωτοστέφανα και λεπτομέρειες λειψές, θαμμένες κάτω από τον ασβέστη. Ο Γιώργος Παστάκας δεν παρακολούθησε ως θεατής την διαδικασία, αλλά ως ένας αισθαντικός αποδέκτης συμμετείχε διαδραστικά στις διαδοχικές φάσεις και το ύφος της ατμόσφαιρας, η οποία τον παρακίνησε να μεταδώσει τις μεταισθήσεις της στα δικά του έργα.
Με βάση αυτές του τις εμπειρίες, ο Γιώργος Παστάκας απέδωσε τους δικούς του ¨Τηνιακούς Εσπερινούς¨, μέσα από έναν κύκλο 76 ημερών. Ο θεατής περιδιαβαίνει και αφουγκράζεται, βλέπει και διαλογίζεται μαζί με τον ζωγράφο, τις ώρες ¨Λίγο μετά την Μετάληψη¨ή ¨Λίγο πριν τον Εσπερινό¨, με την ¨Γερόντισσα στο στασίδι¨, άλλοτε με κάποια ¨Μοναχή¨ συντροφία με μια γάτα, στο προαύλειο χώρο ή στην ¨Εξοδο του Μοναστηριού¨. Πρόκειται για την οικεία αλλά και άγνωστη σε μας Τήνο, που ο Γιώργος Παστάκας μας αποκαλύπτει τις διάφορες πτυχές και διαδρομές της στον χώρο και στον χρόνο, καθώς εξερευνά και μας υποβάλλει ένα ιδιάζον κλίμα. Κλίμα προσήλωσης, αναμονής και αναπάντεχων οπτικών επεισοδίων που διαφεύγουν από το γρήγορο βλέμμα. Αντικρίζουμε μια εσωτερική περιήγηση και αποκάλυψη των αναβαθμών που εικαστικά μεταδίδονται μέσα από στενά μονοπάτια, τα οποία θυμίζουν τους ψυθίρους της προσευχής κι άλλοτε πάλι τις γωνιές τις οποίες ο ήλιος δημιουργεί με τις ερριμμένες του σκιές, ανασχηματίζοντας το τοπίο. Ενα τοπίο, που σχηματίζεται μέσα από την ποικιλομορφία και τις παραδοξότητες ή τα απροσδόκητα της πραγματικότητας, η οποία αντιστοιχεί στις διεργασίες του υποσυνείδητου, εκεί όπου όλα μετατίθενται, μεταμορφώνονται κι αλλάζουν, με βάση τις αναμοχλευόμενες μνήμες και τις συνεχόμενες ριπές των νωπών εντυπώσεων.
Η πινελιά, στην ενότητα αυτή των έργων του Γιώργου Παστάκα, είναι χυμώδης, ρευστή, με πυκνότητα υλική και με αναγλυφικότητα που αποτυπώνει την ρυθμική κίνηση της χειρονομίας. Μιας χειρονομίας που διασυνδέει, διαπλέκει αλλά και διαφοροποιεί σχήματα, όγκους, τονικότητες, αντιθέσεις και σκιές, μέσα από έναν ενεργητικό διάλογο μεγεθών, αποστάσεων και αναλογιών, οι οποίες σημασιολογούνται με βάση το πηγαίο και αδιαμεσολάβητο συναίσθημα. Το συναίσθημα αυτό ανάγεται σε ένα μείγμα κραδασμών, στο υπέδαφος του οποίου ενώνονται τα πρωθύστερα με τα παρεπόμενα γεγονότα και οι προσδοκίες με τα αινίγματα, όλων εκείνων των μικρών ή των μεγαλυτέρων ¨συμβάντων¨που παρατηρεί και εικαστικά μεταπλάθει ο ζωγράφος.
L'artiste s'est laissé influencer par les formes et les édifices qu'il a vu, a vécu et est rentré en contact, pendant les heures de son séjour et les transformations des situations desquelles il a puisé ses expériences. Les tranformations (petites ou grandes) qu'il a vecu ont affaire aux regards différents et à l'accessibilité émotionnelle des aspects de l'église, de son intérieur et son extérieur. Elles ont été forgées par les personnes que le peintre a rencontré pendant cette période, les situations qu'il a vécu, les objets avec lesquels il a "parlé" et tout ce qu'il a rencontré à Tinos [...] 
Giorgos Pastakas à travers son œuvre, élargi notre champs de vue en nous faisant temoins d' un microcosme de chuchautements[...]. Il dépeint l'écho des actions et l'envergure des événements de l'ephemère, où la dimention du temps est dépassée. Des formes qui naissent des vibrations rythmiques, et vice versa, dans ce développement à double sens qu'acquierent les relations sémantiques et les effets de sa touche, nous voyons l'horizon se transformer en surface et la surface avoir une profondeur de vision qui s'ouvre dans l'éclat du jour, ou dans les hémitones de l'après midi. Toutefois, ce que la peiture de Giorgos Pastakas nous transmet, est le silence de transformation d'une sensation différente du lieu et du temps en un paysage éclairé par le soleil, un paysage méditarranéen, plein de sel et de mystère qui s'évapore difficilement.
Η Τήνος, το νησί των Κυκλάδων με την ιδιαίτερη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά, ευτύχησε να έχει απεικονιστεί από πολλούς εικαστικούς καλλιτέχνες. Τα αιχμηρά βράχια της αποτυπώθηκαν σε πίνακες σημαντικών Νεοελλήνων ζωγράφων από την εποχή του Μεσοπολέμου, των δύο γιών του Τηνιακού Νικηφόρου Λύτρα, του Νίκου (1883-1927) και του Περικλή (1888-1940). Ο Γιώργος Παστάκας (γ. 1956), ένας σύγχρονος ζωγράφος, δίνει την δική του προσέγγιση στην φυσιογνωμία της Τήνου. 
Με γραφή εξπρεσιονιστική, παράδοξες γωνίες σύλληψης και τολμηρή χρήση των συμπληρωματικών χρωμάτων, μεταφέρει στην ζωγραφική επιφάνεια την συγκίνησή του από την επαφή του με τα τηνιακά τοπία. Το φως, οξύ και κατακόρυφο στα έργα του, πλάθει ογκομετρικά τα παραδοσιακά σπίτια, τα ιστορικά μοναστήρια, τα φτωχικά ξωκκλήσια, λιτά και μονόχωρα οικοδομήματα, με τα καμπαναριά τους, που μοιάζουν να επαναλαμβάνονται στις ψηλόλιγνες, χωρίς φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά, μορφές των καλογραιών. Η γνώση της βυζαντινής ζωγραφικής τον οπλίζει με το μέτρο της οικονομίας στα μέσα του: τίποτα υπερβολικό και κραυγαλέο στις συνθέσεις του - λες και ακους τις ακολουθίες του εσπερινού με τις βραχνές, αργόσυρτες μονωδίες παλαιών πιστών ιερέων. Χρησιμοποιώντας πυκνόρρευστες πάσες χρωμάτων, ο ζωγράφος μας πλάθει ανάγλυφα τα τοπία και τα πρόσωπα της Τήνου.
Τα ζωγραφικά έργα του Γιώργου Παστάκα που παρουσίαζονται στην έκθεση αυτή με τον εύγλωττο και λυρικό τίτλο Τηνιακοί Εσπερινοί είναι εμπνευσμένα από την Τήνο, το ιερό νησί της Μεγαλόχαρης και αναφέρεται σ΄αυτό. Επικεντρώνεται κυρίως στην ιερότητα και θρησκευτικότητα του χώρου, την οποία τονίζει και προβάλλει με τον δικό του καλλιτεχνικό τρόπο και την πηγαία προσωπική του έμπνευση.
Giorgos Pastakas, artiste sensible et talentueux, connu et déjà distingué par le public, a participé, depuis 1979, dans de nombreuses expositions de groupe et individuelles qu' il a organisé, en Grèce ou à l'étranger. [...] Une nouvelle exposition solo, fruit de sa riche production artistique, aura lieu dans la Galerie de la Ligue Franco-Hellénique.
L'œuvre de Giorgos Pastakas dans cette exposition au titre éloquent et lyrique" Les Vêpres de Tinos" ("Tiniakoi esperinoi") est inspirée par Tinos l'île de la Sainte Vierge. Pastakas souligne l'aspect religieux de ces lieux de sa manière artistique personnelle et son inspiration propre à lui. 
